Donderdag 31 juli. Ethiopië.

Ethiopië. Tsja, Ethiopië…
Ik fiets nu een week door dit land en ik dacht dat ik inmiddels wel wat gewend was. Dat ik een door de wol geverfde, of op zijn minst doorgewinterde reiziger zou zijn. Dat ik niet tot nauwelijks meer van mijn stuk te brengen zou zijn. 
Nou, ik kan je verzekeren, Ethiopië is andere koek. In Ethiopië wordt het reizigerskaf van het reizigerskoren gescheiden. Ethiopië is voor gevorderden. En niet voor amateurs als ik. 

Verwarrend

Om te beginnen is Ethiopië verwarrend. Ze lopen hier 2 uur voor op onze tijd, maar kennen dan weer geen zomertijd, zodat ze op dit moment 1 uur voorlopen op thuis. In werkelijkheid lopen ze echter 5 uur achter, omdat ze pas om 6 uur ’s morgens beginnen met tellen. De kalender heeft hier 13 maanden, 12 van 30 dagen en 1 van 5, en inmiddels loopt het hier op het einde van de 11^e maand. Van het jaar 2006.  

Aan de taal die ze hier spreken, het Amhaars, is geen touw vast te knopen. Het schrift bestaat uit zeven alfabetten met alleen maar onbegrijpelijke hiërogliefen en er is geen woord in deze taal te vinden dat ook maar in de verte een belletje doet rinkelen. 
Buiten de hoofdstad verstaat niemand een woord Engels, maar toegeven zullen ze dat niet, dat ze geen Engels spreken. Als ze je niet begrijpen, dan zeggen ze gewoon glimlachend ‘yes’ en daarna lopen ze rustig weg, zodat je vrij lang in de veronderstelling blijft dat je kop koffie er ieder moment aan kan komen. 

Drukte

Toch is die verwarring niet erg.
Dat is nou juist de lol van een andere cultuur.
Je als blanke op een fiets een weg banen door dit land. Dat is een groter probleem. Dat is bijna niet te doen. Gekmakend en slopend. 

Je kunt hier, zonder overdrijven, geen 20 meter fietsen zonder iemand tegen te komen. Er wonen ruim 85 miljoen mensen op dit hele kleine stukje aarde en die lijken allemaal tegelijkertijd buiten te lopen. En allemaal willen ze aandacht van je. En geld. En pennen, lege flessen, snoep of verder alles waarvan ze zien of denken dat je het bij je hebt.
Voor blanken hebben ze het afschuwelijke, maar makkelijke woord ‘joe’ bedacht en dat wordt de godganse dag door te pas en te onpas naar je geroepen. 

Joe, give me your money!

Een dag fietsen in Ethiopië gaat dan ook ongeveer als volgt: 
Het constante gillen van kinderen: ‘Joejoejoejoe joejoejoe joejoejoejoe!’ Volwassenen roepen: ‘Joe, where are you come? Joe, give me 1 birr! Joe, where are you go?’ Een kind gooit een steen naar je hoofd. De volgende slaat je met een stok op je arm. ‘Joe, where are you come? Joe, give me your money! Joe, joe, joe, where are you come?’ Kinderen blijven maar naast je rennen als je een berg op rijdt: ‘Joejoejoejoe joejoejoe givemeyourmoney joejoejoejoe!’ en dat houden ze heel lang vol, want het zijn Ethiopiërs. ‘Joejoejoejoejoe joejoe joejoejoe, give me 1 birr, give me pen, give me helmet, give me sweets, give me your money, joejoejoejoejoe joejoejoe joejoejoejoe!’ 

Dat gaat zo de hele dag door. Echt de hele dag. Non-stop. Acht uur lang. Als ik ’s nachts in bed lig hoor ik dat vreselijke gejoejoejoejoejoe nog nagalmen in mijn hoofd en als ik weer wakker word, moet ik mezelf eerst een flinke peptalk geven voor ik er weer klaar voor ben me de hele dag zo glimlachend mogelijk dat lawaaierige gedrang in te storten en driehonderd keer geduldig te moeten antwoorden dat ik uit Holland kom. 

Ethiopische pracht

Als ik dat zo opschrijf, dan zou je bijna denken dat dit hele land nu al één groot opgelopen trauma is. Maar dat is niet zo. Daarmee zou ik Ethiopië tekortdoen. Ethiopië is heel heftig en erg intens, maar niet alleen in negatieve zin.  

Om te beginnen is het land prachtig. Prachtige landschappen met prachtige bergen en prachtige uitzichten over prachtige meren. Onderweg tref je flamingo’s en andere exotische vogels op je pad en zo nu en dan ligt er zelfs een dode hyena op de weg.  

Daarnaast zijn de mensen niet alleen opdringerig en vervelend, maar op een aandoenlijke manier ook heel hartelijk. Mannen lopen, zwaaiend met hun armen, hand in hand met elkaar over straat. Ze begroeten elkaar door de rechterschouders tegen elkaar te drukken en als ze breeduit naar je lachen, dan hebben ze vaak nog zoveel qat tussen hun tanden zitten, dat het lijkt of er in hun mond een struikgewas groeit.  

Tot slot is er dan nog de koffie. De Ethiopische koffie is een godsgeschenk. Koffie zoals koffie bedoeld is. Traditionele Ethiopische koffie. Koffie waar de Italianen nog een puntje aan kunnen zuigen en die de oplostroep die in de rest van dit continent voor koffie door moet gaan direct tot slootwater degradeert. 

De muziek in dit land is ritmisch en opzwepend, de manier van dansen hypnotiserend en het eten geweldig. Alles, of het nou vlees, spaghetti of een gebakken eitje is, alles wordt hier gegeten van zo’n uit de kluiten gewassen, zurige pannenkoek, de injara, wat dus eigenlijk gewoon een groot eetbaar bord is. 
En dat is echt vele malen lekkerder dan ik het nu laat klinken.  

Ethiopië is Ethiopië

Ethiopië dus. Ik ben er nog niet over uit of ik een lofzang wil maken op dit land, of dat dit de meest vreselijke weken uit mijn leven zijn. Maar één ding is zeker. Ethiopië is Ethiopië. Ethiopië is uniek en ik had dit voor geen goud willen missen.  

Volgende: Van Yirga Chefe naar Bule Hora – Twee versnellingen
Vorige: Hawasa – Ethiopische tv
Of begin hier gewoon bij het begin van mijn boek ‘Figurant in de Hoofdrol’