Van Bobo-Dioulasso naar Houndé – Thuis

Donderdag 12 juni. Burkina Faso.

In Burkina Faso wonen evenveel moslims als christenen. Die leven daar zonder problemen kriskras en vreedzaam door elkaar heen. Op zondag wenst de moslim zijn christenbuurman een mooie kerkdienst toe en op vrijdagmiddag vraagt de christen hem hoe het was in de moskee.

Het kan dus wel gewoon. Dat bewijzen de Burkinabé. Maar ja, de Burkinabé zijn dan ook wel de alleraardigste mensen waar ik ooit mee te maken heb gehad. Iedereen hier is even hartelijk als bescheiden en even vriendelijk als beleefd. Iedereen hier is zo hartelijk en zo beleefd dat het groeten een van de belangrijkste rituelen van de dag lijkt te zijn geworden.
Het is dan ook ondenkbaar niet eerst te groeten als je een Burkinabé een vraag wilt stellen, hem in een winkel tegen het lijf loopt of hem zelfs maar op straat passeert.

Groeten

Een gemiddelde groet begint als volgt:
Burkinabé: Bonjour
Ik: Bonjour

Dat is op zich al bijzonder genoeg.
Thuis groet ik natuurlijk ook weleens een wildvreemde, maar eigenlijk liever niet, en eerlijk gezegd alleen als ik per ongeluk oogcontact maak en uit goed fatsoen niet meer onder dat plichtmatige hoofdknikje of dat onpersoonlijk gebromde ‘môge’ uit kan komen.

Maar in Burkina Faso kom je met alleen een welgemeend ‘bonjour’ niet weg. Bonjour is nog maar het begin, de opening waar elke begroetingsceremonie mee begint. Na bonjour gaat het door. Aanvankelijk is dat wat onwennig, maar na een paar keer oefenen krijg je als vanzelf de smaak te pakken.

We pakken de draad op na het eerste bonjour:
Burkinabé: Ça va?
Ik: Ça va. Et vous?
Burkinabé: Ça va. Lekker geslapen?
Ik: Ja. Prima geslapen. En hoe is je ochtend verlopen?
Burkinabé: Ça va. Mon ami.
Ik: Mon ami.
Burkinabé: Met de familie, alles goed?
Ik: En met de gezondheid?
Burkinabé: Insh’ Allah (of Dieu est grand, afhankelijk van de religieuze voorkeur).
Ik: Ça va?
Burkinabé: Ça va.
Ik: Op het werk ook alles goed?
Burkinabé: Ça va, ça va. De reis? Alles naar wens?
Ik: Ja, mon ami. Ik wens je een mooie dag.
Burkinabé: Insh’ Allah. Een mooie dag.
Ik: Au revoir.
Burkinabé: Au revoir.

Warme deken

Natuurlijk heeft dat hele ritueel ook iets plichtmatigs, iets dwangmatigs zelfs en je moet er een beetje voor oppassen dat je niet de hele dag door alleen maar eindeloos aan het groeten bent, maar de mensen nemen de tijd voor elkaar en ze menen wat ze zeggen. Volgens mij hopen ze echt allemaal dat ik een hele mooie dag heb, dat mijn reis goed zal verlopen en dat er geen noemenswaardige problemen zijn in mijn familiekring. En hetzelfde hoop ik ook oprecht voor hen.

Ja, landen als Burkina Faso en ook Mali voelen aan als een warme deken. Letterlijk, in de vorm van de striemende zonnestralen, maar vooral ook figuurlijk, in de vorm van die lieve, warme bevolking.

Thuis

Ik merk dan ook dat ik blij ben dat ik hier ben.
Ik voel me op mijn gemak hier in Afrika. Steeds meer.
En hoe kan het ook anders. Als het volk zo geweldig is. Als de rijpe mango’s zo uit de boom op je hoofd vallen. Als je maar 90 cent hoeft te betalen voor 5 liter huisgestookte sterke drank. Als acht vrouwen in hun blote borsten op het veld staan en breeduit lachend met z’n allen tegelijk naar je terugzwaaien als je naar ze wuift.
Hoe kan het anders.
In dit warme bad moet ik me wel op mijn gemak voelen.

Steeds meer bekruipt me het gevoel dat deze mensen wél weten hoe het werkt, het leven. Steeds meer bekruipt me het gevoel dat Afrika mijn plek weleens zou kunnen zijn, en niet het door stress en haast gedreven individualistische West-Europa.
Steeds meer bekruipt me het gevoel dat ik me hier thuis voel. Dat ik hier thuis hoor. Dat ik hier thuis ben.

Volgende : Van Houndé naar Boromo – Voetbal
Vorige: Van Banfora naar Toussiana – Max
Of begin hier gewoon bij het begin van mijn boek ‘Figurant in de Hoofdrol’